دیدار سالانه مقام معظم رهبری با مداحان، همزمان با سالروز میلاد حضرت زهرا (س) برگزار شد. دیداری که از زمره شیرینترین دیدارهای رهبری به فرموده خودشان است. روایت خبرنگار خبرگزاری فارس را از این دیدار بخوانید.
آب و خاک سیستان و بلوچستان ارزشمند است ـ حوزه مسجد و هیأت ـ امیرحسین کسائی: حتماً شنیدهاید و دیدهاید که سادات علاقه ویژهای به مادرشان حضرت زهرا (س) دارند؛ اصلاً افتخارشان این است که فرزند این مادر هستند. گل سر سبد سادات کشورمان آقاجان ما حضرت آیتالله سید علی خامنهای است، رهبرمان را میگویم که انصافاً هم برای مادرشان سنگ تمام میگذارند. در ایام عزاداری شهادت حضرت زهرا (س) که با اهتمام و توجه ویژهشان موجب شدند، عزاداری فاطمیه رونق بگیرد و احیا شود و روز به روز در سرتاسر کشور پهن و گسترده شود. در روز میلاد مادرجانشان هم که محفل شعر و مدح در قالب دیدار با مداحان به راه میاندازند. جدای از این، علاقهشان به حضرت زهرا را میشود هنگام شنیدن مدحها و مرثیهها هم دید هرجا مداح به مصیبتی اشاره میکند مانند ابر بهاری میبارند و هرجا مدح خوش ترکیبی از مادر در شعر میآید، انگاری دلشان غنج میرود و این از تاکید کردن و لبخندهایشان مشهود است. راستی گفتم شعر این را گوش ذهنتان بگذارید که امروز خیلی با آن کار داریم.
دیداری که آرامبخش است هرسال در روز میلاد حضرت زهرا (س) دیدار مداحان با رهبر معظم انقلاب برگزار میشود، دیداری که آقاجان بسیار دوستش میدارند یکبار دلیلش را فرمودند که در این جلسه مدح مادر ما گفته میشود. امسال بعد از دوسال که این دیدار به دلیل کرونا یا به صورت ارتباط تصویری یا محدود برگزار شده بود، دیدار با جمعیت بیشتری برگزار شد. به هر زحمت و سختی بود امسال هم کارت دعوت برای حضور در این جلسه را مهیا کردم. به عنوان خبرنگار حوزه هیأت، این دیدار را برای خود لازم و ضروری میدانم همانطور که مداحان هم در این جلسه نقشه راه میگیرند، من هم درمییابم که در این سال پیشروی چه عرصههایی از مداحی و هیأت را باید بیشتر مدنظر قرار دهم تا مطالبه رهبری محقق شود. از سوی دیگر این دیدار هم برای من و هم مداحان حکم یک آرامبخش را دارد. تماشای چهره نورانی آقاجان با آن متانت و آرامش که انگار نه انگار دشمنان بسیاری در دنیا دارند و تنفس در هوای حسینیه امام خمینی (ره) انصافاً خستگی از تن به در میکند و جان دوباره میگیریم برای تلاش بیشتر.
چشمت را در هنگام ورود به حسینیه ۲ چیز جذب میکند صبح از ساعتها جلوتر راهی حسینیه امام خمینی (ره) میشویم و به مرور و دقیقه به دقیقه جمعیت وارد میشود. در لحظهای که وارد حسینیه میشوی دو تصویر نگاهت را به خود جلب میکند اول آن کتیبه که با حدیثی از امام صادق (ع) مزین شده بود: «فاطمه کوکب دری بین نساء اهل الدنیا» که یعنی حضرت مادر، ستاره درخشانی میان زنان عالم است که الگو و خط میدهد به زنان کشور که این روزها کم تحت آماج حملات دشمن نیستند و از سوی دیگر هم آن صندلی ساده که وارد حسینیه که میشوی، سعی میکنی به گونهای مستقر شوی که بهترین زاویه دید را نسبت به آن داشته باشی. وارد که میشوم چون هنوز زمان زیادی تا شروع رسمی مراسم مانده است، سعی میکنم چشم بچرخانم و مهمان امسال دیدار را ورنداز کنم. امسال طیف بیشتری از مداحان و شاعران و فعالان هیأتی در مراسم هستند حتی میتوان گفت طیف گستردهتری یعنی چهرههایی را میبینی که معلوم است از شهرهای و شهرستانهای دورافتاده خود را به تهران برای دیدار با آقاجان رساندهاند.
کاش امروز بیشتر شهرستانیها بخوانند سراغ یکی از منبریهای دعوت شده به مراسم میروم حجتالاسلام سید مهدی طباطبایی. کنار هم مینشینیم و هم صحبت میشویم. او میگوید این دیدار اهمیت بسیاری میان مداحان و هیأتیها دارد چون نگاه رهبری نسبت به مقوله هیأت بسیار رفیع است و بیاناتشان چراغ راهی برای هیأتهاست. او میگوید: «کاش امروز که بعد از مدتی جمعیت بیشتری حاضر میشود، مداحان شهرستانی بیشتر دعوت شده باشند و برای خواندن هم از آنان استفاده شود. این حضور و خواندن انگیزه کار و فعالیت بیشتر برای آنان است. بسیاری از مداحان تهران و سرشناس در مجالس و مناسبتهای مختلف توفیق دارند که محضر رهبری بخوانند و این دیدار باید فرصت بیشتری برای مداحان شهرستانی باشد». من که تاحدودی از گوشه و کنار شنیده بودم و خبر داشتم امسال کدامیک از مداحان میخوانند و از کدام شهرستانها هستند و بیشتر به گمنامترها میدان داده شده است، حرفش را تائید میکنم و به او میگویم امسال اینطور خواهد بود و او هم خرسند میشود. عه فلانی است مداح شهر ما ! حرفم با این سید طولانی شده است و سر که میگردانم میبینم، چند ردیف جمعیت پشت سرم و کنارم نشستهاند و دیگر امکان تغییر جایم را ندارم. همانجا مینشینم و با کنار دستیام که مداح جوانی از اصفهان است سر صحبت را باز میکنم. او میگوید: «از اصفهان توفیق شده است و برای اولین بار به دیدار مقام معظم رهبری آمدهام. خیلی خوشحالم که این توفیق را دارم امسال شرکت کنم» با او سر میچرخانیم به سمت در ورودی بالای حسینیه که مداحان سرشناستر وارد می شوند و در ردیف اول حسینیه ساکن میشوند و او شروع میکند به سوا کردن مداحان اصفهانی که عه فلانی است مداح شهر ما !
مداحان شعر بلد هستند، یکبار میشنوند، حفظ میشوند مسعود پیرایش مداح خوشخوان اراکی پشت تریبون میرود و میگوید امروز بناست مثل سالهای قبل یک سرود را محضر مقام معظم رهبری همخوانی کنیم؛ این سرود را باهم بخوانیم. این تمرین سرود از ساعت ۸:۱۵ آغاز میشود و تا زمان ورود آقا شاید سه مرتبه دیگر هم تمرین داشتیم. در مرتبههای اول جمع حاضر که برای اولینبار بود با اشعار مواجه شده بودند، از روی کاغذ میخواندند و هنوز مسلط نشده بودند اما هرچه تمرین پیش رفت نشان دادند که شعر بلد و آهنگ شناس هستند، کامل راه افتاده بودند و برخی هم بدون برگه میخواندند. این شعر بلد بودن را هم کنار گوشه ذهنتان نگه دارید. برخی پیشمنبر هستند در دیدار از سال گذشته بود که رسم شد قبل از حضور آقاجان، برای اینکه مجلس خالی از لطف و بهره نباشد، مداحانی فیض دهند. امسال هم قرعه به نام حامد باقری و مهدی جلالی افتاد. البته که به قول همنشینان کنار دستی من شانسشان بد است، با اینکه مدح اهل بیت (ع) را خواندند و بهره و ثواب بُردند اما همین که آن صندلی مخصوص خالی است انگار تلاشهایشان سودی ندارد و آنها سوخت شدهاند. به خصوص به نظر من حامد باقری با آن شعر زیبایش حیف شد زیرا جمع حاضر خیلی به مضمون اشعارش دل ندادند که اگر در حضور رهبری خوانده بود کلی «احسنت» و «به به» از جمعیت گرفته بود. این تحسین کردن هم در دیدارهای مداحان حکایتی دارد.
ای قربان آن قد و بالایت بروم همه چشم دوختهایم به آن صندلی خالی کمکم عقربه ساعت ۹:۳۰ را نشان میدهد، از فعل و انفعالات افراد و دستاندرکاران برگزاری مراسم مشخص است که انگار زمان وصال رسیده است. جمعیت حاضر این پا و آن پا میشوند، عدهای روی گرده زانو میآیند و منتظر میشوند. حاج احمد واعظی که چند سالی است مجری این مراسم شده است، پشت میکروفن میآید و از جمعیت میخواهد که زمان ورود رهبر انقلاب، جلو نیایند و سرجای خود بمانند البته بگویم کو گوش شنوا اما خرده هم نمیشود گرفت شوق دیدار یار قاعده و قانون سرش نمیشود، هرکس میکوشد خود را به جلوتر برساند تا بتواند آقاجان را از نزدیکتر و بهتر ببیند. آقا وارد میشوند، جمعیت به جوش و خروش میافتد و رو به جلو با مشتهای گره کرده حرکت میکنند و شعار سر میدهند «این همه لشکر آمده به عشق رهبر آمده» یا «خونی که در رگ ماست هدیه به رهبر ماست». حضرت آقا روبروی ما با صلابت و اقتدار ایستاده است و دست بلند کرده است، یکباره از پشت سر پیرغلامی که بعداً نامش را پرسیدم و گفت «زینعلی» هستم و میگوید: «ای قربان آن قد و بالایت بروم، خدا حفظت کنه». آقا مینشینند و جمعیت هم شروع به نشستن میکند. احمد ابوالقاسمی قرائت قرآن را انجام میدهد.
آقا میفرمایند «علیکم سلام» حاج احمد پشت میکروفن میرود و با یادی از حضرت زهرا (س) و امام رضا (ع) شروع میکند. سلام به محضر آقاجان میدهد. آقا با صدای زیبایشان پاسخ میدهند «علیکم السلام» درست همانطور که جدشان رسول الله فرمودند: سلام را گرمتر و بهتر پاسخ میدهند. حاج احمد میگوید: آقاجان سال قبل از ما مداحان خواستید که سلام شما را به مردم برسانیم؛ امسال به نمایندگی از همه مردم کشور به خصوص هیأتیها، سلامشان را به شما میرسانم و بازهم آقا میفرمایند «علیکم سلام». حاج احمد که خود اهل شعر است، شروع به شعرخوانی برای امام زمان میکند. شعری از صائب انتخاب کرده است که چه خوب انتخابی است. مقام معظم رهبری بارها در سالهای قبل در این دیدار به اشعار صائب اشاره کردند و سال قبل هم فرمودند شعر اول منبر خود را به اشعار اخلاقی و معرفتی اختصاص دهید مثل برخی از اشعار صائب. حاج احمد این شعر را انتخاب کرده است: یک نکو روی ندیدم که گرفتار تو نیست نیست در مصر عزیزی که خریدار تو نیست میبری دل ز کف شیر شکاران جهان شیر را حوصله چشم جگردار تو نیست لالهای را نتوان یافت درین سبز چمن که دلش سوخته آتش رخسار تو نیست نه همین بر گل رخسار تو شبنم محوست دیده کیست که محو گل رخسار تو نیست؟ هر که دست از تو کشیده است چه دارد در دست؟ چه طلب میکند آن کس که طلبکار تو نیست؟ بعد هم دعا کرد که «اللهم عجل لولیک الفرج» و آقاجان هم دست رو به آسمان گرفتند و آمین گفتند.
تعزیهخوانی که از مجلس دل بُرد اولین مداح که پشت تریبون رفت، از شهر قم بود، سید علی حسینینژاد که شعری از جواد محمدزمانی را در دستگاه دشتی خواند. جمعیت با شعر او مرتب «احسنت» و «به به» میگفت. مداح دوم که پشت تریبون رفت سید حسن گلختمی قمصری از کاشان بود که از مداح اصفهانی کنارم شنیدم، او بیشتر تعزیهخوان است و در تعزیه هم نقش حضرت زینب (س) را میخواند. این سید اشعاری از سعدی و علیرضا قزوه میخواند، آن هم در دستگاه شور. شعر سعدیاش که امتحان پس داده بود و با ظرافتی به بیت آخر که رسید «گویند تمنایی از دوست بکن سعدی/جز دوست نخواهم کرد از دوست تمنایی» اشاره به مقام معظم رهبری میکند که جمعیت را به تحسین وا میدارد. او از میان اشعار فاطمی قزوه، سراغ گل سرسبدش رفته است با این مطلع «نه مثل سارهای و مریم، نه مثل آسیه و حوّا/ فقط شبیه خودت هستی، فقط شبیه خودت، زهرا» شروع که میکند در جمعیت غوغایی به پا میشود و همه تحسین میکنند و اشک میریزند. در جاهایی از این شعر مشخص بود که آقاجان هم گوشه چشمشان تر شده است. او برای خواندن این شعر دستگاه چهارگاه گلپایگانی را انتخاب کرده بود.
از نجف و کربلا آمدهام… از دیدار سال قبل رسم شد که مداحان جهان عرب هم مهمان این دیدار سالانه باشند و سال قبل حسین الاکرف از لبنان محضر رهبر انقلاب شعرخوانی کرد و امسال هم قحطان البدیری از عراق مهمان این مراسم بود. او که پشت تریبون رفت، گفت از نجف علی (ع) و کربلای حسین (ع) آمدهام. شنیدم نام این شهرها انگار تلنگری به دل هیأتیها زد و بوی سیب خوش حرم حسینی در فضا پیچید و همه با اشکهایشان از او استقبال کردند. قحطان برای مداحی خودش دستگاههای حجاز، کُرد و بیات انتخاب کرده بود. یادی از مرحوم سید رضا موید که جایش خالی بود حاج احمد واعظی این بار که پشت تریبون آمد، برای شعرخوانیاش شعری در تضمین اثر معروف مرحوم سید رضا موید انتخاب کرد و به این بیت که رسید «سرمایه محبت زهراست دین من// من دین خویش را به دو دنیا نمیدهم.» از این شاعر کشورمان که در فاصله یک ساله دیدار سال قبل و امسال به دیار باقی شتافته بود هم یاد کرد. روحش شاد. دلیل این خوش ذوقی حاج احمد اصالت شاعری بود که برای این مراسم دعوت شده بود. سید محمدرضا یعقوبی آل که مشهدی است و از جمله وکلا هم هست. او شعری خواند که بسیار مورد استقبال قرار گرفت. شعری که در مضامینش از صلوات خاصه حضرت زهرا (س)، حدیث کساء، آیه مباله، آیات قرآن، بیانیه گام دوم انقلاب و حتی عملیاتهای دفاع مقدس هم استفاده شده بود.
شعار مرگ بر اسرائیل حضار مهندس داوود شکاری مداح تهرانی نفر بعدی بود که پشت تریبون رفت. مداحی او را شاید نتوان در یک دستگاه آوازی گنجاند اما او هم توانست کار خود را به خوبی ارائه کند. به خصوص زمانی که در شعرش خواند: «نامی از اسرائیل هم باقی نمیماند» جمعیت شعار مرگ بر اسرائیل سرداد و یا آنجا که خواند: «فردا که شوق هر فلسطینی تماشاییست/بیت المقدس تا مدینه راهپیماییست» جمعیت حاضر از او خواستند که این بیت را تکرار کند و او نیز دوباره خواند. بعد از او هم عبدالله داداشی مداح آذری زبان پشت تریبون رفت.
حاج محمود کریمی: آقا خیلی نوکریم جلسه امروز با آن که در شب میلاد حضرت زهرا (س) برگزار شده بود و به نوعی شب عید بود اما هم گریه داشت چون از مظلومیت و مصیبتهای وارده بر حضرت زهرا (س) مداحان میخواندند و هم شوخی و خنده داشت. یکی از اولیهایش را حاج احمد واعظی انجام داد که پشت تریبون گفت: «آقاجان من این گوشه که نشسته بودم حاج محمود کریمی از من سوال کرد هر مداح چقدر وقت دارد؟ گفتم ۷ دقیقه. بعد پرسید خود شما چقدر وقت دارید گفتم منم هربار میروم ۷ دقیقه وقت دارم» آقا و جمعیت خندیدند. بعد او اعلام کرد که بناست حاج محمود کریمی بخواند. صدا زدن نام این مداح سرشناس کشورمان ندای «ماشاءالله» و «احسنت» جمعیت را همراه داشت و همه نیمخیز شدند تا ببینند حاج محمود چه میکند و چه میخواند؟ حاج محمود پشت میکروفن که آمد بعد از سلام گفت: «آقا خیلی نوکریم». بعد گفت مزاحی هم داشته باشم که آقای واعظی گفتند ۷ دقیقه وقت داری و دوتا ۴ دقیقه هم از وقت خودشان به من دادند، بنابراین من ۱۵ دقیقه میخوانم و واقعاً هم همین ۱۵ دقیقه خواند، آن هم چه خواندنی!